Handig om te weten

Goed voorbereid op vakantie gaan is belangrijk voor een geslaagde vakantie. Daarom hebben we praktische reisinformatie en tips voor Jeruzalem op één pagina verzameld. Mocht de informatie op deze pagina om de één of andere reden niet (helemaal) correct zijn volgens u, laat het dan weten via het contactformulier. We streven er uiteraard naar om de info op deze pagina altijd zo up-to-date mogelijk te houden. Soms is er sprake van lokale afwijkingen.

Een goede reisgids over Jeruzalem of Israël kan je vaak nog goede aanvullende informatie bieden. Let wel op dat de info actueel is. Informatie kan redelijk snel achterhaald of inaccuraat zijn. Als je over bepaalde zaken zekerheid wilt hebben kun je het beste vooraf contact opnemen met je accommodatie ter plaatse of je lokale reisagent.

Heb je de politie, ambulance of brandweer nodig? In Israël bel je de politie via 100, voor directe medische hulp naar 101 of 911 en voor de brandweer 102.

Gedurende lange tijd was het lastig om in Jeruzalem alcohol te drinken. Tegenwoordig kun je in redelijk veel restaurants bier, wijn en sterke drank bestellen, kun je in verschillende supermarktjes bier kopen en zijn er in het moderne deel van Jeruzalem verschillende bars waar je soms zelfs 24 uur per dag kunt genieten van een alcoholisch versnapering. De minimumleeftijd waarop je mag drinken is 18 jaar. In de Oude Stad en vooral in de islamitische wijken zal het veel lastiger of zelfs onmogelijk zijn om alcohol te nuttigen.

Het kraanwater is in Jeruzalem prima drinkbaar. De smaak is wel iets anders dan je van thuis gewend bent, want aan het leidingwater in Jeruzalem zit een lichte bijsmaak van chloor. Op straat en in openbare instellingen zul je soms drinkfonteintjes tegenkomen waaruit je gratis water kunt drinken of je flesje bij kunt vullen. Vele toeristen kiezen ervoor om flessen of flesjes gekoeld mineraalwater te kopen. In verhouding is een fles van anderhalve liter veel goedkoper dan een flesje van een halve liter.

De netspanning is in Israël 220/230 volt bij een frequentie van 50 Hertz. De Nederlandse apparatuur moet daar probleemloos mee om kunnen gaan. De stopcontacten kunnen afwijken van de Europese stopcontacten die wij kennen. In de praktijk zou je de Nederlandse stekkers wel in deze driepinnige stopcontacten moeten kunnen steken. Wie echter het zekere voor het onzekere wil nemen die zou kunnen overwegen om een wereldstekker mee te nemen.

De feestdagen in het Israëlische deel van Jeruzalem worden gebaseerd op de Joodse kalender. Hierdoor kunnen de data/dagen binnen onze eigen Westerse kalender verschillend zijn. We kunnen dus alleen maar aangeven welke feestdagen binnen welke periode ongeveer vallen. Op de Israël-pagina van beleven.org zie je de exacte data per jaar.

Binnen de islamitische wijk van de Oude Stad en in de Palestijnse delen van Jeruzalem worden de islamitische feesten en feestdagen aangehouden. In de christelijke wijk worden natuurlijk de christelijke feestdagen zoals Pasen, Hemelvaart, Pinksteren, Kerstmis en zo gevierd.

Februari: Moederdag
Februari/maart: Poerim (een soort joods carnaval)
Maart/april: Pesach (Joods Pasen)
April/mei: Jom Hasjoa (herdenking van de Holocaust)
April/mei: Jom Ha-atsmaoet (Onafhankelijkheidsdag)
Mei/juni: Jom Jeroesjalaiem (herdenking inname oude stad Jeruzalem)
Mei/juni: Sjavoeot (Wekenfeest)
September/oktober: Rosj Hasjana (Joods Nieuwjaar)
September/oktober: Jom Kipoer (Grote Verzoendag)
September/oktober: Soekot (Loofhuttenfeest)
September/oktober: Simchat Thora (Vreugde der Wet)
November/december: Chanoeka (een soort Joods kerstfeest)

Tijdens feestdagen zijn winkels, bedrijven, musea en openbare instellingen vaak gesloten.

Als je uit gaat eten of iets gaat drinken in Jeruzalem dan zijn de vermelde prijzen altijd exclusief bedieningsgeld. Sommige restaurants tellen al zelf een bedrag als ‘service charge’ op bij de restaurantrekening, maar vaak staat er op de rekening ‘SERVICE NOT INCLUDED’ vermeld. Dit betekent dat er verwacht wordt dat je tenminste 10% over het totaalbedrag als fooi betaalt.
Taxichauffeurs hoef je geen fooi te geven, maar als je dat doet wordt het zeker gewaardeerd. Voor kamermeisjes laat je vijf tot tien shekel per dag achter in de kamer. Het beste doe je dat door het geld op het hoofdkussen te leggen. Op die manier is het meteen duidelijk dat het als fooi bedoeld is.

Gidsen krijgen normaalgesproken ook een fooi. Er zijn geen duidelijke richtlijnen over de hoeveelheid. Wel geldt dat voor gidsen die een gratis rondleiding geven vaak een wat hogere fooi krijgen. Voor hen is dit immers de enige bron van inkomsten.

In Jeruzalem betaal je, net als elders in Israël, met de Israëlische sjekel. Feitelijk is er sprake van de Nieuwe Israëlische sjekel, die in 1985 de oude sjekel verving. Het grote verschil is dat op 4 september 1985 er ineens drie nullen wegvielen. De code NIS zul je daarom ook weleens aantreffen naast de meer gebruikte code ILS.
Briefgeld is er in biljetten van 20, 50, 100 en 200 sjekel. De sjekel is onderverdeeld in agorot in plaats van centen. Munten zijn er van 5 en 10 agarot en van ½, 1, 2, 5 en 10 sjekel. Opvallend is dat de muntjes van 1 sjekel relatief klein zijn en dat de munten van ½ sjekel aanzienlijk groter zijn.

Wil je geld uit de geldautomaat halen? Zorg er dan in ieder geval voor dat het betaalprofiel van je bankpas op ‘wereld’ staat. Houd er verder rekening mee dat niet alle geldautomaten in Israël geschikt zijn voor geldopnames met een buitenlandse bankpas. Met de creditcard kun je op meer plekken geld opnemen, maar die hanteren wel hogere kosten voor een opname van contant geld.

Met je mobiele telefoon kun je vrijwel overal in Jeruzalem bellen en internetten. Er zijn amper plekken waar je een minder goede dekking hebt, tenzij je in bepaalde gebouwen bent waarvan de constructie de ontvangst belemmert. Israël behoort niet tot Europa, wat betekent dat er (vrij aanzienlijke) roamingkosten berekend worden voor mobiel internet, bellen en gebeld worden.
Gelukkig zijn er in Jeruzalem veel plekken waar je gratis gebruik kunt maken van WI-FI-netwerken. Veel restaurants, bars en hotels bieden hun gasten gratis Wi-Fi aan. Vaak moet je wel even om het wachtwoord vragen omdat het netwerk beveiligd is.

Als je met westerse kleding naar Jeruzalem reist is dat geen enkel probleem. Korte broeken, T-shirts, jurkjes en rokjes kun je als toerist gerust dragen. Wel zijn er gebieden en heilige plekken waar je je aan moet passen. In het islamitische deel van Jeruzalem wordt een conservatieve kledingstijl gewaardeerd, waarbij knieën en schouders bedekt zijn. De Tempelberg bezoeken in een korte broek, een jurkje of een kort rokje kan niet. Vrouwen dienen hun hoofd bedekt te hebben. Voor mannen geldt dat ze bij het bezoeken van heilige joodse plekken een keppeltje op hun hoofd moeten dragen of op andere wijze hun hoofd bedekt moeten hebben. Vaak zijn leen-keppels hiervoor beschikbaar.

Als je geldig Nederlands of ander E.U. paspoort hebt dan kun je visumvrij naar Jeruzalem reizen. Dat geldt overigens alleen als je niet langer dan 3 maanden in Israël verblijft, want anders heb je wel een visum nodig. Houd er overigens rekening mee dat je paspoort nog tenminste zes maanden geldig moet zijn op het moment dat je weer uit Israël vertrekt. Kinderen hebben een eigen paspoort nodig.

Bij binnenkomst ontvang je een zogenaamde ‘blue card’ als inreisvisum. Je krijgt dus geen stempel in je paspoort. Dat is maar goed ook, want in sommige Arabische landen zou dat weleens voor problemen kunnen zorgen als je die daarna met datzelfde paspoort zou willen bezoeken. De Blue Card moet je de gehele reis door Israël bij je houden. Bij het verlaten van het land krijg je een uitreisvisum, de zogenaamde ‘Pink Card’. Na de paspoortcontrole heb je deze nodig om door de automatische poortjes naar de vertrekhal op het vliegveld te gaan.

Het rookbeleid is streng in Israël. Net als bij ons mag er in openbare gebouwen, in cafés en restaurants niet gerookt worden. Op de terrassen mag er wel gerookt worden.
Op plekken waar veel kinderen komen, zoals parken en rond scholen, mag er ook niet op straat gerookt worden. De sigarettenprijzen liggen in Israël op een redelijk hoog niveau, maar ze zijn wel goedkoper dan in Nederland.

Binnen het Joodse geloof is zaterdag de rustdag. Deze dag wordt shabbat (sjabbat) genoemd. De sabbat begint op het moment van zonsondergang op de vrijdag en duurt ongeveer 25 uur. Op zaterdag zijn winkels en bedrijven gesloten. Voor musea en attracties gelden vaak andere openingstijden. Het openbaar vervoer ligt stil tijdens de shabbat. Er rijden geen bussen of treinen. Taxi’s rijden er wel, maar in kleinere aantallen.

De multiculturele samenleving van Israël zorgt ervoor dat er verschillende talen gesproken en geschreven worden. De twee officiële talen van het land zijn Hebreeuws en Arabisch. In de praktijk zie je dat Engels ook vrij veel toegepast wordt.

Tussen Jeruzalem (Israël) en Nederland/België is er 1 uur tijdsverschil. In Jeruzalem is het bijna altijd 1 uur later dan in Nederland. De enige uitzonderingen is tussen de laatste vrijdag voor 2 april en de laatste zondag van maart. Er is dan geen tijdsverschil. Hetzelfde geldt voor de periode tussen de zondag voor Yom Kippoer en de laatste zondag in oktober.

In Jeruzalem is er net als in heel Israël een terreurrisico. Het Israëlisch-Palestijns conflict zorgt ervoor dat er van tijd tot tijd aanslagen gepleegd worden. Ook in Jeruzalem kun je het slachtoffer worden van een aanslag. Vaak zijn het eenmansacties met een beperkt aantal doden en gewonden omdat de veiligheidsdiensten van Israël de terreur over het algemeen zeer effectief bestrijden en weten te voorkomen. Als je kijkt naar de huidige situatie in West-Europa, waar de islamitische terreurbeweging IS steeds vaker toeslaat, is de kans op een aanslag in Jeruzalem niet veel groter dan in pakweg Londen, Parijs of Berlijn. Het betekent overigens wel dat de veiligheidscontroles in Israël fors zijn. Op veel plekken moet je door veiligheidspoortjes heen en kunnen je tassen gecontroleerd worden. Vooral de Westmuur en de Tempelberg worden zwaar beveiligd. Wees gehoorzaam naar de politie toe. Een gevoel voor humor zoals Nederlandse agenten die nog wel kennen is hier ver te zoeken. Laat geen tassen onbeheerd achter, zelfs niet op een meter afstand van je, want je kunt direct als een terrorist beschouwd worden. Wees je ervan bewust dat er overal wel ogen zijn die je bespieden. Dat gebeurt door aanwezige mensen, maar vaak ook via camera’s.